روانشناسی گشتالت و ضرورت توجه به آن در عصر بازاریابی مدرن

گشتالت یکی از نظریه‌های قدیمی روانشناسی است که توسط آلمانی‌ها در سال ۱۹۲۰ معرفی شد. طبق این نظریه یک کل فراتر از مجموع جزهای آن است. به عنوان مثال، ما با گوش فرادادن به نت‌های مجزای یک ارکستر سمفونی قادر به درک تجربه گوش دادن به خود آن نیستیم و در حقیقت موسیقی حاصل از ارکستر چیزی فراتر از مجموع نت‌های مختلفی است که توسط نوازندگان مختلف اجرا می‌شود.

این نظریه به صورت مستقیم در بازاریابی و طراحی تجربه‌ی کاربری اهمیت دارد.

گشتالت بدین معناست که کل خلاف مجموعه‌ای از اجزای آن است. این ذهنیت بیانگر اینست که ادراک ما از کل می‌تواند مستقل از بخش‌های آن ایجاد شود.

ویدیوی زیر که تعریف کاملی از گشتالت است را ببینید.

برای بازاریابان بصری، این خبر خوبی است.

ذهن انسان‌ها به صورت غیرقابل باوری غیرمنطقی است و در مقابل بسیاری از موارد خصوصا تصاویر واکنش‌های خاصی نشان می‌دهد. نظریه‌ی گشتالت بر این جنبه از بازاریابی تاثیر می‌گذارد. در ادامه با ۵ اصل گشتالت که نحوه‌ی درک بصری انسان‌ها را می‌سازند، آشنا خواهید شد.

قانون مجاورت

قانون مجاورت معتقد است که ناخودآگاه ما اشیای نزدیک به هم را در یک گروه طبقه‌بندی می‌کند. از آن‌جایی که مغز ما به دنبال تداوم و ربط دادن چیزها به هم است، همواره در تلاش است تا تفسیری روشن از روابط بین اشیا ایجاد کند.

بازاریابان و تبلیغ‌کنندگان می‌توانند از قانون مجاورت برای ارائه‌ی پیام‌های بصری به یادماندنی و چشمگیر استفاده کنند.

قانون شباهت

قانون شباهت می‌گوید مغز ما اشیا را با المان‌های مشترک‌شان با هم ادغام می‌کند، این المان‌های مشترک شکل، رنگ، اندازه، بافت و هر عنصر بصری دیگر می‌تواند باشد.

در دنیای وب، قانون شباهت بسیار مفید است، وقتی که شما مجبور هستید تا اشیا متضاد را-همانند تصاویر و متون- کنار یکدیگر قرار دهید، نیاز دارید وجدت بصری ایجاد کنید. در چنین شرایطی قانون شباهت بسیار کارا خواهد بود، به عنوان مثال، می‌توانید از یک رنگ‌ پس‌زمینه مشترک برای آن‌ها استفاده کنید.

قانون حصار

این قانون به این موضوع اشاره می‌کند که مغز ما دوست دارد اشکال جدا شده و نامرتبط را با اشکالی که از قبل می‌شناخت، به هم وصل کند. به عنوان مثال، تصویر زیر یک نمونه‌ی عالی از این مورد است. با نگاهی به تصویر، ذهن شما فورا قسمت‌های خالی تصویر را با حلقه‌ها و مثلث‌ها به هم ربط می‌دهد.

این ویژگی معمولا در طراحی لوگو و آرم‌ها به شدت مورد استفاده قرار می‌گیرد و یکی از محبوب‌ترین قانون‌ها در این زمینه است.

قانون تداوم

قانون تداوم می‌گوید مغز ما به دنبال فرم‌های پیوسته و راه‌های صاف است. به عنوان مثال، در تصویر زیر ما دایره‌ها را به جای این‌که چند دایره کنار هم تصور کنیم، خطوطی صاف و منحنی در نظر می‌گیریم.

این قانون نیز در طراحی لوگوهای شرکت‌های بزرگ به شدت مورد استفاده قرار گرفته است. به عنوان مثال، به لوگوی آی بی ام نگاه کنید که با وجود شکاف‌ها باز هم یکپارچه به نظر می‌رسد.

قانون شکل و پس‌زمینه

این قانون می‌گوید ذهن ما بسیار متمرکز است و می‌تواند پس زمینه را از شکل جدا کند، حتی اگر به شدت پیچیده باشد. این قانون می‌گوید شما با پیچیده کردن تصویر و قرار دادن محصول در نقطه کانونی تصویر، می‌توانید توجه بیشتری را به آن جلب کنید.

به عنوان مثال به صفحه‌ی طراحی شده برای آیفون ۷ توجه کنید.