۵ مرحله برای داشتن استراتژی موثر بازاریابی دیجیتال

بر اساس مطالعات مدیریت بازاریابی دیجیتال ارائه شده توسط Smart Insights،  چهل و شش درصد برندها کلا استراتژی بازاریابی دیجیتال مشخصی ندارند و از سوی دیگر از بین برندهایی که استراتژی بازاریابی دیجیتال خود را تعیین کرده‌اند نیز ۱۶ درصدشان هنور آن را در فعالیت‌های بازاریابی خود پیاده‌سازی نکرده‌اند. به عبارت ساده نکته اصلی این است: وقتی طرح و برنامه‌ای برای موقعیت فعلی خود ندارید، چگونه از کسب‌وکار خود انتظار رشد و نوآوری خواهید داشت؟! چگونه انتظار سنجش قابل اعتماد نتایج را خواهید داشت؟! و چگونه می‌توانید از شرکت خود انتظار درس‌آموزی از اشتباهات گذشته را داشته باشید؟

شاید زمان آن رسیده باشد که اقدامات تجاری کورکورانه و بدون برنامه را متوقف کرده و طرحی تهیه کنید تا قدرت نوآوری و توانایی تجاری شما را در حداکثر ظرفیت ممکن فعال نماید. در این نوشتار ۵ مرحله مهم تعیین و پیاده‌سازی استراتژی بازاریابی دیجیتال مشخص شده تا با دنبال کردن آن اطمینان پیدا کنید تصمیم‌گیری‌های شما در مسیر تلاش‌های بازاریابی دیجیتال به ثمر خواهد نشست و نتایج اثرگذاری به دنبال خواهد داشت.

گام اول: هدف خود را تعیین کنید.

شناسایی ماموریت و هدف

ابتدا هدف یا ماموریت کلی کسب و کار خود را تعیین کنید – اهداف بازاریابی دیجیتال شما باید با برنامه و هدف کلی کسب و کار شما هماهنگ باشد.

به این سوال پاسخ دهید: هدف اصلی بازاریابی دیجیتال و جامعه هدف شما از این بازاریابی چیست؟ به عنوان مثال، آیا می خواهید جایگاه شرکت خود را به عنوان تامین‌کننده و فروشنده آنلاین قطعات کامیپوتری در استان یا محدوده‌ای خاص تثبیت کنید؟ جواب این سوال، برنامه و هدف شما است.

تنظیم و سنجش شاخص عملکرد

شاخص عملکردهای (KPI یا Key Performance Indicator) خود را با تعیین ارقامی که خواهان دست‌یابی به آنها هستید به دقت و به درستی تعیین کنید.

در تعیین شاخص عملکردهای خود واقع‌گرایانه باشید و از تحلیل تلاش‌های بازاریابی دیجیتال قبلی خود بهره ببرید – این به معنی هدف‌گیری شما برای کسب نتایج مثبت و رشد تجاری معقول است و از انتظار نامعقول برای کسب نتایج غیرواقعی و غیرعملی جلوگیری خواهد نمود.

روشی را برای سنجش هر یک از شاخص عملکردهای خود شناسایی کنید و به کار بگیرید – به عنوان مثال، می‌توانید از Google Analytics برای سنجش نرخ تبدیل یا از بخش آمار و عملکردی شبکه‌های اجتماعی برای رصد میزان تاثیر یا از ابزاری همانند BuzzSumo برای میزان ارزیابی موفقیت بازاریابی محتوا خود بهره ببرید.

گام دوم: تحلیل نتایج پیشین (و یادگیری از اشتباهات گذشته)

نباید که در برنامه‌ریزی و طرح‌ریزی خود کورکورانه عمل کنید. تحلیل موفقیت‌ها و شکست‌های استراتژی بازاریابی دیجیتال قبلی می‌تواند به شما کمک کند تا بر تنظیم و هدف‌گیری بهترین شاخص عملکردهای تجاری تمرکز کنید. بنابراین لازم است که مرحله یک و دو را هم‌زمان پیش برده و به اتمام رسانید.

نحوه آنالیز

بازه زمانی را که دوست دارید آنالیز کنید را تعیین کرده و تقویم گوگل آنالتیکس را با این چارچوب زمانی تنظیم کنید.

از گزارشات ابزار تعیین معیار گوگل (Google’s Benchmarking Reports) در اکانت آنالتیکس خود استفاده کنید تا پیشرفت خود را با رقیبان‌تان مقایسه کنید.

آنالیز استراتژی بازاریابی رقیبان خود را فراموش نکنید – یک صفحه گسترده آنالیز برای فعالیت‌های آنلاین آنها ایجاد کنید (می‌توانید از SEMrush بهره ببرید تا استراتژی SEO (بهینه سازی موتور جستجو) رقیب را شناسایی کنید؛ یعنی کلید واژه‌هایی که بیشترین ترافیک ارگانیک آن‌ها را تشکیل می‌دهند شناسایی کنید. هم‌چنین می‌توان ترافیک ارگانیک و ترافیک با پرداخت هزینه (Paid Traffic) وب‌سایت‌های مختلف را مقایسه کرد).

این سوال را به تناوب از خود بپرسید: آیا چیز دیگری برای آنالیز وجود دارد که تاکنون به ذهنم خطور نکرده است – به عنوان مثال آیا نیاز است تا زمان بارگذاری پست‌ها و عکس‌ها را مورد آنالیز و بررسی قرار دهم؟

گام سوم: مخاطب را بشناسید (و به زبان او با وی سخن گویید)

درگیری ذهنی برای انجام طرح‌ریزی نباید باعث غفلت شما از جامعه هدف و افرادی که می‌خواهید به آنها دست یابید شود. شاید در همان ابتدای امر حس کنید که مخاطبان خود را می‌شناسید، اما معمولاً اولین موردی که بازاریابان دیجیتال از آن غافل می‌شوند، شناخت صحیح مخاطبان است.

پس این اشتباه را مرتکب نشوید. باید مخاطبان را در قلب استراتژی بازاریابی دیجیتال خود قرار دهید، نیازهای مخاطبان را شناخته و این نیازها را ارضا کنید. اما چگونه؟

توسعه پرسوناهای (Persona) مفید

از چیزهای ساده شروع کنید و تمامی اطلاعات دموگرافی (جمعیت‌شناسی) را که از مشتری هدف خود می‌دانید بنویسید (مثل سن، جنسیت یا محل زندگی).

سپس کمی بیشتر به جزئیات بپردازید و نیازها و مشکلاتی را شناسایی کنید که می‌توانید آنها را برای جامعه هدف خود رفع کنید.

نیازهای احساسی، اهداف، انگیزه‌ها و ترس‌های آنها را شناخته و ارضا نمودن یا برطرف کردن آنها را به عنوان فاکتورهایی برای استراتژی بازاریابی دیجیتال خود قرار دهید.

می‌توانید از Audience Reports اکانت گوگل آنالتیکس خود بهره ببرید تا مشخصات کلیدی مخاطبان را بشناسید (همانند سن، جنسیت، شغل و غیره).

در این مرحله است که باید شخص یا اشخاص تاثیرگذار (اینفلوئنسرها) را شناسایی کرده و این شخص یا اشخاص را جزنی از استراتژی بازاریابی خود کنید.

گام چهارم: ابزارهای مناسب خود را شناسایی کنید (و تابع بودجه مالی خود باشید)

برای شناسایی ابزارهای موجود ۳ راه کار اهمیت دارند: بودجه مالی، کانال‌‌های دیجیتال مورد استفاده و تیم نیروی انسانی شما. باید نظارت دقیقی بر این موارد داشته باشید تا بدانید در آینده مشکلی بوجود نخواهد آمد و همه چیز طبق برنامه زمان‌بندی شده خواهد بود.

بودجه مالی

بودجه کلی بازاریابی دیجیتال را تعیین کنید.

سوابق کارهای انجام شده را بررسی کنید (به عنوان مثال، کدام یک از کانال‌های دیجیتالی که استفاده کرده‌اید توانایی بازده بالا به همراه هزینه لازم پایینی را داشته‌اند).

تصمیم بگیرید که چگونه توجهات را به کسب و کار خود معطوف خواهید کرد (به عنوان مثال، شعار تبلیغاتی شما چه خواهد بود).

برای تمامی کانال‌های دیجیتالی که استفاده می‌کنید بودجه‌ای به تناسب آن به بازاریابی تبلیغاتی پولی (Paid Promotion) اختصاص دهید.

اگر استراتژی بازاریابی تبلیغاتی پولی شما مثمر ثمر نبود، آن را بازنگری کنید و بودجه را بیشتر به سمت کانالی دیجیتالی ببرید که نتایج مطلوب و دلخواهی ایجاد می‌کنند.

تیم نیروی انسانی

تیم خود را بررسی کنید و توانایی‌های آنها را ارزیابی نمایید (واقع‌گرا باشید و نگذارید فشار کاری مضاعف و بیش از حد به شخصی وارد شود).

بررسی کنید که آیا نیازمند افزایش نیروی انسانی خواهید بود یا نه.

بررسی کنید که آیا تیم نیروی انسانی شما قادر به انجام تمامی فعالیت‌های بازاریابی دیجیتال خواهد بود یا نیازمند شخص یا شرکت ثالثی هستید.

از تک تک اعضای تیم خود بخواهید تا فعالیت‌های بازاریابی دیجیتال را بازنگری کرده و به صورت فردی یا گروهی بارش فکری (brainstorming) انجام دهند و استراتژی موجود را بهبود بخشند (باید به اعضای تیم آزادی عمل داد تا در وظیفه خود نوآور و موفق باشند).

کانال‌های دیجیتال

کانال‌های بازاریابی دیجیتال فعلی خود را بررسی کنید و تصمیم بگیرید در کدام یک از این کانال‌ها به فعالیت ادامه خواهید داد، کدام یک را باید حذف نمایید و کدام کانال‌های را می توانید اضافه نمایید.

به درستی و به وضوح بدانید که هدف از فعالیت در هر یک از کانال‌های دیجیتال چیست و به کدام اهداف می‌خواهید دست یابید.

اطمینان یابید که به هر کانال حداقل یک شاخص عملکردی تعیین کرده و اختصاص دهید.

گام پنجم: طرح و برنامه را آماده کنید (اما در اجرای دقیق آنها سخت‌گیر نباشید)

شاید جمله داخل پارانتز بحث برانگیز باشد! قبل از اینکه قضاوت نادرستی انجام دهید بگذارید توضیح دقیق‌تری بگویم. اینکه طرح و برنامه در همان لحظه پیدایش بی‌نقص و عالی باشد ممکن نیست. قرار نیست همه فرضیات شما درست بوده و طبق انتظار شما پیش بروند. شما می‌توانید تا حد خوبی مخاطبان و مشتریان را بشناسید، اما انسان‌ها همواره می‌توانند تاحدی غیر‌قابل‌پیش‌بینی باشند. بنابراین لازم است تا به طور پیوسته عملکرد استراتژی بازاریابی دیجیتال خود را رصد کرده و سنجش کنید و آن را در صورت لزوم اصلاح نمایید.

ایجاد تقویم بازاریابی دیجیتال

با استفاده از Google Calendars، چارچوب زمانی برای خود ایجاد کنید – و آن را با اعضای تیم به اشتراک بگذارید و حتی به آنها اجازه دهید در صورت لزوم و با اطلاع شما، آن را تغییر دهند.

کمپین‌های اصلی خود را تعیین کنید و آنها را به کل طول سال پراکنده کنید و برای هر یک زمان مشخصی تخصیص دهید.

برای هر کمپین، کانال یا کانال‌های دیجیتال معینی اختصاص دهید.

بازنگری استراتژی بازاریابی دیجیتال و انجام تغییرات لازم

یک برنامه سنجش و رصد بر استراتژی بازاریابی دیجیتال ایجاد کنید (که با شاخص عملکردها در هماهنگی باشند).

موفقیت هر المان مجزای استراتژی بازاریابی دیجیتال را در بازه‌های زمانی معینی بررسی کنید.

اگر مشکلی وجود داشت (و شاخص عملکردی تحقق نیافت)، المان‌ها را به صورت مجزا بررسی کنید تا بدانید منشا مشکل از کجا است (به عنوان مثال، آیا مشکل از زمان‌بندی بارگذاری پست‌های محتوایی است یا از شعار تبلیغاتی مورد استفاده در کمپین تبلیغاتی).

از پرسوناها، بودجه‌های اختصاص یافته و آنالیزهای قبلی خود بهره ببرید و از نوآوری و سنت‌شکنی نترسید.

برای هر استراتژی، روش یا کانال جدیدی که می‌خواهید بهره ببرید، شاخص عملکرد واضحی تعیین کنید.