کتاب صفر تا یک: چگونه ارزش‌های جدیدی در جهان خلق کنیم

برخی از افراد معتقدند که موفقیت فرمول خاصی دارند و افراد و کسب‌وکارها می‌توانند با دانستن این فرمول در طول یک شب موفق خواهند شد. برای این‌کار کافی است کارهای تکراری افراد موفق قبلی را تکرار کنید. هر موفقیتی یک‌بار اتفاق می‌افتد. دوباره بیل‌گیتس در آینده سیستم عامل نمی‌سازد، لری‌پیج و سرگئی برین آینده جستجوگر نخواهند ساخت و مارک زاکربرگ در آینده شبکه‌ اجتماعی جدیدی ایجاد نخواهد کرد. اگر شما بخواهید از افراد و کسب‌وکارها کپی‌برداری کنید، چیزی نخواهید آموخت.

هر چند کپی کردن بسیار ساده‌تر از ساختن چیزهای جدید است ولی باید در نظر داشته باشید که ساختن، منحصربه فرد است. پیتر تیل معتقد است که کسب‌وکارها باید روی این موضوع تمرکز کنند که چیز جدیدی خلق کنند و از صفر به یک بروند. برخلاف کپی کردن که هنوز هم جواب می‌دهد. پیتر تیل در کتاب صفر تا یک هیچ‌گونه فرمولی را برای موفقیت پیشنهاد نمی‌دهد چون به اعتقاد وی در واقع چنین فرمولی وجود برای موفقیت وجود ندارد چون هر نوآوری یکتا است و هیچ‌کس نمی‌تواند در چند جمله برای نوآوری نسخه و فرمولی تدوین کند. در واقع افراد موفق کپی نیستند و به دنبال ساختن چیزهای جدید و ایجاد ارزش هستند نه به دنبال فرمول‌های چند خطی که بتوان با حفظ کردن آن به موفقیت یک شبه رسید!

در این نوشته قصد داریم مانند نوشته‌های قبلی که کتاب‌های مفید حوزه کارآفرینی را معرفی می‌کردیم، کتاب صفر تا یک پیتر تیل را بررسی کنیم.

پیترتیل

پیتر تیل کارآفرین و سرمایه‌گذار خطرپذیر و یکی از بنیان‌گذاران پی‌پل است. پیتر در سال ۱۹۹۸ پی‌پل را بنیان‌گذاری کرد و در سال ۲۰۰۲ سهام آن را عمومی کرد. ۱۰ درصد سهام فیس‌بوک را در سال ۲۰۰۴ خریداری کرد و او هم‌چنین از اولین سرمایه‌گذاران لینکدین و Yelp و بسیاری از استارتاپ‌های موفق است.

در واقع کتاب صفر تا یک چکیده‌ای از یادداشت‌های آنلاین و محبوب پیتر تیل در دانشگاه استنفورد است که توسط یکی از دانشجویان آن به نام بلیک مستر جمع‌آوری و در سال ۲۰۱۴ منتشر شده است.

” فناوری”  یا ” جهانی‌سازی”

پیشرفت عمودی شدید یا عمودی به معنی انجام دادن چیزهای جدید است یعنی رفتن از صفر به یک. این در حالی است که جهانی‌سازی معادل پیشرفت افقی است یعنی کپی‌برداری از نمونه‌های موفق. چین بهترین نمونه این جهانی‌سازی یا همان پیشرفت افقی است که طی برنامه ۲۰ ساله می‌خواهند به وضع فعلی آمریکا برسند مانند ایجاد راه‌آهن‌های قرن نوزدهمی، سیستم‌های تهویه‌ هوای قرن بیستمی، راه‌کارهای دولت چین برای کپی‌برداری یا پیشرفت افقی است.

در واقع پیشرفت عمودی سخت‌تر از پیشرفت افقی است، چون لازمه‌ی این‌کار خلاقیت است و باید کاری را انجام دهید که کسی تا به حال آن را انجام نداده است.

به اعتقاد پیتر کلمه مناسب پیشرفت عمودی” فناوری” و کلمه مناسب پیشرفت افقی” جهانی‌سازی” است.

“رقابت” یا “انحصار”

امروزه کسب‌وکارها با چالش‌های زیادی روبرو هستند. رقابت و انحصار دو واژه رایج و شناخته شده برای استارتاپ‌ها هستند.

پیترثل در کتاب صفر تا یک نسخه ساخت شرکتی را می‌نویسد که درآینده، برای موفق شدن خلق منفعت می‌کند. اینکه یک کسب‌وکار باید یک مزیت رقابتی بسازد و از آن مراقبت و نگهداری کند. کار را با این مفهوم شروع می‌شود که چرا این امتیازات انحصاری و مزیت رقابتی پر اهمیت هستند؟ و چگونه خود را مهیا کنیم تا بتوانیم یک شرکت صفر تا یک را راه بیاندازیم؟

بعد از اینکه به یک شرکت تبدیل شدیم چطور می‌توانیم یک انحصار واقعی خلق کنیم؟

در نهایت چگونه از انحصار ایجادشده مراقبت کنیم؟

مونوپولی یا انحصار یکی از کلمات رایج در اقتصاد و مدیریت است و انواع مختلفی مانند انحصار کامل، انحصار دوجانبه، انحصار چندجانبه و انحصار طبیعی دارد.

اولن چرا انحصار؟ نویسنده در اینجا مساله بحث برانگیزی را مطرح می‌کند مبنی بر اینکه” نظام سرمایه‌داری و رقابت در مقابل هم هستند”  به این دلیل که سرمایه‌داری به طور کلی در مورد خلق منافع است. در حالی‌که رقابت، منافع را از بین می‌برد. رقابت تمامن در مورد قیمت‌های کمتر و حاشیه سود است و برعکس انحصاری‌ها به دنبال منافع بیش‌تر هستند و موجب می‌شوند که شرکت از نعمت سرمایه‌گذاری در آینده بهره‌مند شود. بنابراین، کارآفرینان باید در ساخت انحصاری مصمم باشند. حال سوال این‌ است که چگونه چنین انحصاری‌هایی ساخته و پرداخته می‌شوند؟

داستان با نگاه‌کردن به خودمان آغاز می‌شود، نویسنده اعتقاد خلاف عرفی دارد که موفقیت مبتنی بر خوش شانسی نیست اگر فکر می‌کنید که آینده‌تان نتیجه بخت و اقبال است باید آماده هر نوع اتفاقی باشید. نظام جهانی ما بر این تئوری بنیان شده‌ و بر تنوع در آموزش‌ها و توانایی‌ها تاکید دارد. در دبیرستان و دانشگاه شما روی هر درسی وقت یکسانی صرف می‌کنید. ما بابت دانستن مقدار کافی از هر چیز، پاداش دریافت می‌کنیم. در نتیجه شما در همه چیز میانه‌اید و در هیچ چیزی، واقعن خوب نیستید. تمرکز قوی و تصمیم‌گیری سریع به شما کمک می‌کند مهارت‌های چشم‌گیری به دست آورده و آن راه‌حل‌های صفر تا یکی که شدیداٌ به آن‌ها نیاز داریم را ایجاد کنیم. خب شما چطور به ایجاد انحصار اقدام می‌کنید؟

اول، یک پیشنهاد صفر تا یکی را برای یک بازار هدف مشخص خلق کرده و سپس ابعاد آن را بزرگ کنید. شما باید راهکار مبتنی بر محصول یا خدمتی ارائه کنید که سرعت عملکرد یا سهولت کاربری‌اش، ۱۰ برابر بیشتر از وضع معمول باشد تا بتواند توجهات را به خود جلب کند و رفتار مصرف‌کننده را تغییر دهد و در این مراحل اولیه کار نگران بزرگ‌شدن در مقیاس جهانی نباشید. در واقع صحبت در مورد بازارهای میلیارد نفری یک پرچم قرمز است. چون این بازارها اغلب فاقد یک نقطه شروع معین و خوب هستند و با رقبای بسیار زیادی مواجه هستند. یادتان باشد که کلید موفقیت در خلق ارزش، پرهیز از رقابت در هر شرایطی است. بعد از همه این کارها هنوز کار شما تمام نشده است چون انحصار مادامی که قابل نگهداری نباشد، بی ارزش است.

نویسنده سه عقیده اساسی دارد که ستون فقرات تئوری موفقیتش را شکل می‌دهد: جهانی شدن بدون نوآوری‌های تکنولوژیکی محکوم به فناست. سرمایه داری در تضاد با رقابت است و اینکه ما می‌توانیم آینده خودمان را شکل دهیم. بنابراین باید روی مهارت‌های خاصی تمرکز کنیم که ما را آماده خلق  استارتاپ‌های انحصاری با قدرت انحصاری کند و باید راه‌های مراقبت از این انحصاری‌ها را هم کشف کنیم. خبر بد اینکه ما نیاز به ساخت‌ چیزی داریم که در آینده است و تا حدود مشخصی ناشناختی است. اما خبر خوب، به قول نویسنده این‌است که یک برنامه بد از بی برنامه‌گی بهتر است. شاید این خوشبینانه‌ترین نتیجه‌گیری نباشد اما ما را ترغیب به برنامه‌ریزی می‌کند و حداقل بعضی از ما از این استارت‌های صفر تا یکی را که به شدت هم مورد نیازند راه بیاندازیم.

نظرات افراد مختلف در مورد این کتاب

“کتاب صفر تا یک ایده های کاملا جدیدی در مورد چگونگی ایجاد ارزش در جهان ارائه می دهد.”

– مارک زوکربرگ، مدیر عامل شرکت فیس بوک

مارک زوکربرگ، مدیرعامل فیس بوک

کتاب صفر تا یک، ایده‌های جدید و تر و تازه در مورد چگونگی ایجاد ارزش در جهان ارائه می‌دهد.

ایلان ماسک، کارآفرین، مهندس، مخترع و بنیانگذار اسپیس‌اکس و تسلا موتور

پیتر تیل چندین شرکت موفق بنیان نهاده که کتاب صفر تا یک چگونگی آن را نشان می دهد.

نسخه فارسی کتاب

در سال‌های اخیر کتاب صفر تا یک در نسخه‌های مختلف توسط انتشارات و مترجمان متفاوتی ترجمه شده است. ترجمه علی بهزادیان نژاد( انتشارات هورمزد) یکی از بهترین نمونه‌های رایج در بازار است که می‌توان تهیه کرد.