۴ مرحله فرآیند بازاریابی

تحت مفاهیم بازاریابی، شرکت باید بتواند راه و یا راه‌هایی را برای کشف نیازهای برآورده نشده‌ی مشتری پیدا کند و آن نیاز شناخته نشده را،  تولید و وارد بازار گرداند تا از این طریق بتواند رضایت‌مندی مشتری را جلب نماید. این یک چشم انداز کلی از فرآیند بازاریابی است. مراحل انجام این فرایند را می‌تواند مدل‌سازی کرد که چیزی شبیه به روند زیر بدست می‌آید: وضعیت موجود برای شناسایی و معرفی فرصت‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد، یک استراتژی ارزشمند برای راه حل طراحی می‌شود، تصمیمات تاکتیکی گرفته می‌شود و در نهایت طرح اجرا شده و نتایج مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

فرآیند بازاریابی

1. تجزیه و تحلیل شرایط و وضعیت
2. استراتژی بازاریابی
3. تصمیمات آمیخته بازاریابی
4. پیاده سازی و کنترل

در زیر به اختصار توضیحاتی را درباره‌ی هرکدام خواهیم داد:

۱- تجزیه و تحلیل وضعیت

تجزیه و تحلیل جامعی از وضعیت کنونی می‌باشد، که در آن شرکت خود را موظف می‌داند تا نیازهای برآورده نشده‌ی مشتریان را پیدا کرده و در جهت رفع آن‌ها بکوشد. علاوه بر شناسایی نیازمندی‌های پاسخ نیافته‌ی مشتریان، شرکت باید بتواند قابلیت‌های خود را و هم‌چنین محیطی که در آن فعالیت می‌کند را درک کند.

تجزیه و تحلیل وضعیت، می‌تواند به دو شاخه‌ی تجزیه و تحلیل محیط خارجی و یک تجزیه و تحلیل از محیط داخلی خود شرکت تقسیم شود. محیط خارجی را می‌توان از منظر دو عامل: عوامل کلان محیطی و عوامل ریز محیطی مورد بررسی قرار داد. عوامل کلان محیطی تاثیر بسیاری بر اغلب شرکت‌ها دارد، و عوامل ریز محیطی ارتباط مستقیم با وضعیت خاص شرکت دارد.

یک تحلیل مناسب وضعیتی، باید شامل گذشته، حال و آینده باشد. این باید شامل یک خلاصه‌ای از تاریخی باشد تا بدانیم چه عواملی و از کجا باعث بوجود آمدن شرایط کنونی شده است، همین‌طور یک تجزیه و تحلیل از روندهایی که باعث می‌شود ما بتوانیم پیش بینی کنیم که این شرایط ما را به کجا خواهد رساند. یک پیش‌بینی خوب بر اساس شواهد موجود و بررسی گذشته و حدس‌هایی برای آینده می‌تواند خیلی بهتر از این باشد که شما یک‌سال وقت برای تولید یک جنس یا ارائه‌ی خدمات صرف کنید و بعد ببینید که دیگر آن خدمات یا محصول در بازار نیازی به آن نیست. اگر یک تجزیه و تحلیل وضعیت بتواند شکاف بین آنچه که مصرف کننده می‌خواهد و آنچه که الان در حال ارائه است را بردارد، ممکن است از این طریق بشود محصولات بهتری جهت پاسخ به نیاز مشتری و جلب رضایت‌مندی او ارائه شود و این یعنی یک موفقیت در بازار. از این رو، تحلیل وضعیت باید خلاصه‌ای از مشکلات موجود و فرصت‌های ممکن را ارائه دهد. از روی  همین خلاصه‌ی تحلیلی است که شرکت می‌تواند توانایی‌های خود را با فرصت‌ها مطابقت دهد تا بتواند نیازهای مشتری را بهتر از رقبای دیگر برآورده سازد.

چارچوب‌های بسیاری می‌توان برای اضافه کردن به تجزیه و تحلیل وضعیت در فرآیند بازاریابی در نظر گرفت. از جمله

آنالیز و تحلیل پنج “C”، (علت این نام‌گذاری، شروع این حروف با C انگلیسی می‌باشد):

این پنج C شامل: شرکت، مشتریان، رقبا، همکاران و آب و هوا می‌باشد.

شرکت وضعیت داخلی را نشان می‌دهد؛ در حالی که چهار تای دیگر از عوامل خارجی بحث می‌کنند.

آنالیز “PEST”

یک تحلیل و آنالیز برای سیاست عوامل کلان محیطی، اقتصاد، اجتماع و تکنولوژی است. یک تحلیل PEST باید بتواند از گروه پنج “C”، قسمت آب و هوا را تحلیل کند.

آنالیز”SWOT“

آنالیزی از نقاط قوت  ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها است. که شامل هر دو شاخه‌ی تحلیل داخلی و خارجی می‌شود. آنالیز SWOT، قادر است لیستی از مشکلات مربوط و همین طور فرصت‌های موجود ارائه دهد تا شرکت بتواند به بهترین شکل ممکن آماده‌ی مقابله و رودررویی با آن‌ها باشد.

۲- استراتژی بازاریابی

بنظر می‌رسد بهترین فرصت برای برآوردن نیازهای پاسخ داده نشده‌ی مشتری، معرفی یک برنامه استراتژیک است تا با دنبال کردن فرصت‌های موجود بتوان توسعه‌ی بیشتری به شرکت و تولیدات آن داد. تحقیقات بازار می‌تواند اطلاعات ارزشمندی درباره‌ی بازار به شما بدهد، این اطلاعات باعث می‌شود تا شرکت بتواند بازار هدف درستی برای خود انتخاب کرده و بتواند جایگاه مناسبی در آن بازار برای خود دست و پا کند. نتیجه‌ی این استراتژی داشتن یک جایگاه مناسب و یک بازار هدف ارزشمند است.  بر این اساس باید بدانید، استراتژی بازاریابی شامل موارد زیر می‌شود:

• تقسیم بندی
• هدف گذاری( انتخاب بازار هدف)
• موقعیت محصول در بازار هدف
• پیشنهادات ارزشمند برای بازار هدف

۳- تصمیمات آمیخته بازاریابی

بعد از مراحلی که در بالا اشاره شد، تصمیمات تاکتیکی دقیقی برای پارامترهای قابل کنترل آمیخته‌ی بازاریابی گرفته می‌شود. اقدامات لازم شامل موارد زیر است:

– توسعه‌ی محصول؛ از جمله مراحل تعیین، طراحی و تولید اولین واحدهای محصول می‌شود.

– تصمیمات قیمت گذاری

– قراردادهای توزیع

– ترویج کمپین تبلیغاتی

۴- پیاده سازی و کنترل

در این مرحله از فرآیند بازاریابی طرح بازاریابی توسعه داده شده و محصول هم راه اندازی گشته است. با توجه به اینکه تنها چند محیط استاتیک و ثابت هستند، باید نتایج بازاریابی حتماً از نزدیک مورد بررسی قرار بگیرد. همان‌ طور که بازار تغییر می‌کند، آمیخته‌ی بازاریابی هم با تغییرات موجود هماهنگ و تنظیم می‌شوند. اغلب، تغییرات کوچک در نیازهای مشتری و خواسته‌های آن‌ها، می‌تواند با تغییرات کوچک در پیام‌های تبلیغاتی برآورده شود. همان طور که تغییرات اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند، یک طرح جدید از محصول و یا حتی یک محصول کاملاً جدید مورد نیاز قرار می‌گیرد. فرآیند بازاریابی با پیاده سازی تمام نمی‌شود، نظارت مستمر و سازگاری و هماهنگی برای جلب رضایت مشتری لازم است، و این امر باید بتواند تبدیل به یک روند طولانی مدت شود.

مطالب مرتبط با بازاریابی

آنالیز بازار و پارامترهای موثر بر آن