چگونه یک برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی ایجاد کنیم؟

هر کسب و کاری که از شبکه های اجتماعی استفاده می‌کند، نیازمند یک برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی است. بدون این برنامه، شرکت شما تنها وقت تلف می‌کند. آیا شما به راستی فردی را برای طراحی و ایجاد یک لوگوی چشم‌گیر برای کسب و کارتان استخدام کرده‌اید و پس از طراحی آن را به طور اتفاقی بر روی خیابان‌های و بیلبوردهای دلخواه خود نصب می‌کنید؟ این کار دقیقاً همان کاری است که شما هنگام ارسال پست‌های پراکنده و غیرمنسجم بر روی شبکه های اجتماعی انجام می‌دهید. مانند هر شبکه دیگری، استفاده از شبکه های اجتماعی برای ارتباط با مشتریان‌تان و راضی کردن آن‌ها برای انجام خرید یا کار مدنظر شما، نیاز به یک برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی و هم‌چنین زمان و هزینه برای پیاده سازی آن دارد.

خوشبختانه، شما نیاز به دانستن چگونگی استفاده از ۱۴ پلتفرم شبکه های اجتماعی مختلف برای ایجاد برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی ندارید. همه چیزی که شما واقعاً به آن نیاز خواهید داشت پنج تصمیم گیری و سپس پیاده سازی آن ها است.

1. مناسب‌ترین شبکه اجتماعی برای کسب و کار شما کدام است؟
2. اهداف شبکه های اجتماعی شما چه چیزهایی هستند؟
3. شما چگونه موفقیت‌تان از برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی را اندازه خواهید گرفت؟
4. بودجه شما برای برنامه بازاریابی شبکه‌های اجتماعی‌تان چقدر است؟
5. چه کسی برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی کسب و کار کوچک شما را پیاده سازی خواهد کرد؟

درباره چگونگی اعمال این تصمیم‌ها بر کسب و کار کوچک‌تان و ایجاد برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی که بتواند شما را به اهداف‌تان رسانده و ارتباط خوبی با مشتریان ایجاد کند، مطالعه نمایید.

1. مناسب‌ترین شبکه اجتماعی برای کسب و کار شما کدام است؟

یکی از بهترین پیشنهاداتی که درخصوص استفاده از شبکه های اجتماعی برای کسب و کارها وجود دارد از آنیتا کمپبل درباره روند کسب و کارهای کوچک است. او می‌گوید، کسب و کارهای کوچک ظرفیت استفاده از چندین شبکه اجتماعی را برای کسب و کار ندارند، بنابراین مهم است که بر استفاده از تنها یک یا دو شبکه تمرکز کرده و استفاده از آن‌ها را یاد بگیرند. این اولین گام برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی شما است.

کدام یک یا دو شبکه اجتماعی را باید انتخاب کنیم؟

ساده است، شبکه‌هایی را برگزینید که بازار هدف شما از آن‌ها استفاده می‌کنند.

شبکه های اجتماعی مختلف تمایل به مخاطبان مختلفی دارند. برای مثال، لینکداین بزرگ‌ترین شبکه متخصصان کسب و کار است و از این رو لینکداین کانال شبکه اجتماعی پیشرو برای بازاریاب‌های کسب و کار به کسب و کار (بازاریاب‌های B2B) است (OmnicoreAgency.com)؛ اینستاگرام عمدتاً توسط افرادی در رده سنی ۳۴-۱۸ مورد استفاده قرار می‌گیرد (Statista)؛ کابران Pinterest عموماً خانم‌ها هستند (۸۱% از کابران سال ۲۰۱۸) (OmnicoreAgency.com)؛ هر دوی فیس بوک و توییتر تساوی جنسیتی بیشتری در بین کابران خود دارند، با این وجود توییتر درصد بالاتری از کاربران دانشگاه‌ها را در خود داشته و کاربران توییتر عموماً جوان‌تر هستند (Pixel Fish Digital Marketing Blog).

بنابراین همه آن کاری که شما باید برای انتخاب شبکه اجتماعی “درست و مناسب” برای کسب و کار خود انجام دهید، این است که ببینید مخاطبان هدف‌تان از چه شبکه‌ای استفاده می‌کنند.

چگونه بفهمیم که مشتریان‌ ما از چه شبکه اجتماعی استفاده می‌کنند؟

یک راه برای فهمیدن اینکه مشتریان‌تان و یا مشتریان احتمالی‌تان از چه شبکه اجتماعی استفاده می‌کنند، این است که از آن‌ها بپرسید. درست کردن یک پرسشنامه کوچک و ساده که بتوانید از آن در مغازه و هر جای دیگری قرار دهید تا از مشتریان‌تان اطلاعات جمع آوری کنید. اگر وب‌سایت شما ترافیک بالایی داشته باشد، می‌تواند یک نظرسنجی آنلاین در آن برگزار کنید.  SurveyMonkey ابزاری است که شما با کمک آن می‌توانید نظرسنجی‌های تحت وب ایجاد کنید. افراد را با استفاده از تخفیفات قیمتی یا سایر امتیازات تشویق به شرکت در نظر سنجی کنید.

شما هم‌چنین می‌توانید در اینترنت جستجو کنید. اگر فرد مورد نظرتان در ایالات متحده آمریکا زندگی می‌کند، یکی از سریع‌ترین راه‌ها استفاده از سایت‌هایی مانند PeekYou است؛ نام، نام خانوادگی و محل زندگی فرد را در این سایت وارد کنید و گزارشی از حضور وی در اینترنت را دریافت کنید. شما می‌توانید ببینید که آن‌ها از چه شبکه های اجتماعی استفاده می‌کنند. راه دیگر انجام جستجوی تصویری گوگل برای آن فرد است؛ بر روی تصویر شخص کلیک کرده و سپس وارد لینک صفحه شوید. معمولاً این تصویر مربوط به یک شبکه اجتماعی خواهد بود که شما می‌توانید از آن برای تعقیب شبکه های اجتماعی فرد استفاده کنید. برای مثال، اغلب مردم از نام‌های کاربری یکسان برای همه حساب‌های کاربریشان استفاده می‌کنند، پس هنگامی که نام کاربری فردی را یافتید می‌توانید او را در سایر شبکه های اجتماعی جستجو کنید.

در ایران نیز می‌توانید با بررسی شرکت‌های رقیب، شبکه اجتماعی مناسب خود را انتخاب کنید. در حال حاضر پیام رسان تلگرام و شبکه‌ های اجتماعی اینستاگرام و توییتر از محبوبیت بیشتری بین کاربران ایرانی برخوردار است. کاربران عمومی اینستاگرام خیلی بیشتر از کاربران توییتر است و کاربران توییتر به عنوان کاربران تخصصی شناخته می‌شوند.

گام اول برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی شما: هنگامی که شما متوجه شدید که مخاطبان‌تان در کجا حضور دارند، بی رحم باشید: شما تنها دو مورد بالاتر را انتخاب خواهید کرد. اگر شبکه اجتماعی که شما انتخاب کردید برای شما تازگی داشت، شما باید زمانی را برای آشنایی را آن‌ها و تسلط یافتن بر آن‌ها قبل از شروع هر کاری کنار بگذارید (بهتر است از این کار با حساب کاربری شخصی انجام شود نه با حسب کاربری که قرار است برای کسب و کار راه اندازی شود).

2. اهداف شبکه های اجتماعی شما چه چیزهایی هستند؟

اکنون که شما درباره شبکه اجتماعی تصمیم گیری کردید، نیاز دارید تا درباره هدف بودن‌تان در این شبکه های اجتماعی تصمیم بگیرید. برای کسب و کارها، شبکه اجتماعی می‌تواند برای اهداف مشابه سایر کانال‌های بازاریابی مورد استفاده قرار گیرد؛ در این میان چگونگی دنبال کردن هدف است که متفاوت است، نه خود هدف؛ برای مثال، شما می‌توانید از شبکه اجتماعی برای موارد زیر استفاده کنید:

• افزایش سرنخ‌ها و ارجاعات‌تان
• ایجاد تبلیغات دهان به دهان
• افزایش فروش محصولات
• شناخته شدن به عنوان یک متخصص یا پیشرو
• هدایت ترافیک به سمت وب‌سایت یا وبلاگ‌تان
• توسعه محصولات یا خدمات جدید
• ارائه خدمات مشتریان

به عبارت دیگر، شما می‌توانید از شبکه اجتماعی برای رسیدن به هر یک از اهداف بازاریابی سنتی که به فکرتان می‌رسد، استفاده کنید. همان‌طور که در بخش بعدی خواهید دید، نکته مهم اطمینان از این خواهد بود که شما هدفی را انتخاب کنید که قابل ارزیابی باشد.

نکته مهم دیگر انتخاب یک یا دو هدف و اطمینان از مکمل بودن آن‌ها است. برای مثال، استفاده از شبکه های اجتماعی برای ارائه خدمات مشتریان، نیاز به پیاده سازی متفاوتی نسبت به استفاده از شبکه اجتماعی برای هدایت ترافیک به یک وب‌سایت یا وب‌لاگ را دارد. با این وجود، ارائه خدمات مشتریان عالی می‌تواند هدفی باشد که به خوبی با توسعه یک محصول یا خدمات جدید سازگار باشد.

به یاد داشته باشید برای حالا یک یا دو هدف کافی است. شما باید به گونه‌ای متمرکز باشید که بتوانید بطور دائم برنامه بازاریابی شبکه‌های اجتماعی‌تان را پیاده سازی کنید. سایر اهداف/ چیزهای خوب می‌تواند به صورت تصادفی اتفاق بیفتد، اما در رقابت‌ها افراد بی برنامه برنده نمی‌شوند.

نکاتی برای تعیین اهداف شبکه های اجتماعی در روند طراحی برنامه بازاریابی شبکه‌های اجتماعی

مانند هر زمانی که اهداف را تعیین می‌کنید، اهداف شبکه اجتماعی شما باید نسبی، قابل عمل و دست یافتنی باشد.

در نهایت، اهداف شبکه اجتماعی احمقانه تعیین نکنید. اهداف شبکه اجتماعی شما باید رابطه خوبی با استراتژی کسب و کارتان داشته باشد. نمی‌توانیم دقیقاً بگوییم که چند مورد از کسب و کارها با افتخار از موفقیت شبکه اجتماعی‌شان گفته‌اند و پس از آن متوجه شدیم که این موفقیت تنها موفقیت اجتماعی بوده است. داشتن ۱۱۷۳۰۰۰ لایک فیس بوک یا ۸۰۰ هزار فالوور توییتری خوب است ولی برای یک هدف کسب و کار، احمقانه است. ارزش هواداران فیس بوکی چیست؟ صفر – مگر اینکه شما بتوانید ثابت کنید که او محصول یا خدمات‌تان را خریداری می‌کند.

گام دوم برنامه بازاریابی شبکه اجتماعی شما: فکر کنید. اولویت بندی کنید. اهداف شبکه اجتماعی‌تان را بنویسید. آن‌ها را تا جایی که ممکن است مشخص‌تر کنید. اینگونه ننویسید که “لباس‌های بنفش مشتریان جدیدی خواهند داشت” بلکه این گونه بنویسید که “لباس‌های بنفش فروش را از مشتریان جدید ۳۰% در شش ماه آینده افزایش خواهد داد.”

3. شما چگونه موفقیت‌تان از برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی را اندازه خواهید گرفت؟

این مرحله گامی است که صاحبان کسب و کارهای کوچک اغلب حین تلاش برای ایجاد برنامه بازاریابی شبکه اجتماعی آن را کنار می‌گذارند، اما این گام جزء یکی از مهم‌ترین گام‌ها است.

به طور کلی، موفقیت شبکه اجتماعی باید توسط معیارهای یکسانی از سایر روش‌های بازاریابی سنجیده شود؛ هزینه و بازگشت سرمایه (ROI). به همین دلیل است که انتخاب اهداف شبکه اجتماعی که به گونه‌ای که بتوانید آن‌ها را ارزیابی کنید، حائز اهمیت است.

برای اندازه گیری آسان‌تر ROI شبکه اجتماعی‌تان، کسب و کار کوچک‌تان نیاز به یک وب‌سایت دارد. (داشتن وب‌سایت کسب و کار هم‌چنین به فالوورهای شبکه های اجتماعی یک مقصد می‌دهد؛ به عبارتی، این وب‌سایت به عنوان پرتالی برای کسب و کار شما فعالیت می‌کند.)

زمانی که شما وب‌سایتی در اختیار داشته باشید، می‌توانید از Google Analytics، یک ابزار رایگان که به شما امکان دنبال کردن و تحلیل اطلاعات وب‌سایت‌های مختلفی، موبایل و شبکه های اجتماعی  متنوعی را می‌دهد، استفاده کنید.

استفاده از ویژگی اهداف Google Analytics، مشاهده روند پیشروی اهداف‌تان را آسان‌تر می‌سازد. (توجه نمایید که ابزارهای دیگری نیز برای این کار وجود دارد.)

چیزی که شما باید انجام دهید، استفاده از اطلاعات جمع آوری شده برای مقایسه نتایج در میان کانال‌های بازاریابی است. به عبارت دیگر، اگر شما از فیس بوک و یوتیوب برای رسیدن به هدف بازاریابی مشابهی استفاده می‌کنید، کدام یک تاثیر و نتیجه بهتری ایجاد کرده است – همان‌طور که شما ROI کمپین‌های بازاریابی با استفاده از شبکه‌های سنتی را ارزیابی می‌کنید، مانند مقایسه ROI یک کمپین تبلیغاتی در تلویزیون با یک سری تبلیغات روزنامه‌ای.

چه معیارهایی برای سنجش موفقیت‌تان استفاده می‌کنید؟ در نظرسنجی که توسط The Manifest در سال ۲۰۱۸ انجام شده است، ۲۰% از صاحبان کسب و کارها گفته‌اند که مشارکت مهم‌ترین معیار است در حالی که ۱۹% رشد مخاطبان را انتخاب کرده‌اند. سایر معیارهای مهم برای صاحبان و مدیران کسب و کارهای کوچک شامل کلیک وب‌سایت با ۱۶%، سرنخ‌ها یا تبادلات با ۱۵%، تعداد پست‌ها با ۱۳% هستند.

گام سوم برنامه بازاریابی شبکه اجتماعی شما: اگر شما برای کسب و کارتان وب‌سایتی ندارید، یک وب‌سایت ایجاد کرده و ابزارهایی که برای ارزیابی اهداف شبکه اجتماعی‌تان استفاده خواهید کرد، بر روی آن نصب کنید. هنگامی که شروع به عمل به برنامه بازاریابی شبکه اجتماعی خود می‌کنید از آن‌ها بهره گیرید.

4. بودجه شما برای برنامه بازاریابی شبکه‌های اجتماعی‌تان چقدر است؟

پنجاه درصد از SMBها کمتر از ۳۰۰ دلار در ماه برای بازاریابی آنلاین هزینه می‌کنند، در حالی که ۴۷% از صاحبان کسب و کار‌های کوچک تلاش‌های بازاریابی را خودشان مدیریت می‌کنند.

هیچ کدام از این دو حالت ایده خوبی نیست. هیچ اشتباهی انجام ندهید؛ هنگامی از شبکه های اجتماعی برای کسب و کار خود استفاده می‌کنید، از فریب و اهداف فانتزی پرهیز کنید. دسترسی طبیعی به طور دائم کاهش می‌یابد و اگر شما به دنبال حضور آنلاین کسب و کارتان هستید، شما باید برای کسی که این کار را برای‌تان انجام دهد هزینه کنید یا اینکه برای انجام آن توسط خودتان هزینه کنید.

حتی اگر فکر می‌کنید که چون فیس بوک، توییتر یا پینترست رایگان هستند و ابزارهای رایگانی برای استفاده آسان‌تر و یا بهتر از این شبکه‌ها وجود دارد، این کار را به صورت رایگان انجام می‌دهید، در اشتباه هستید؛ زیرا زمان شما با ارزش‌تر از پول است.

بنابراین شما نیاز به بودجه برای شبکه اجتماعی دارید. چقدر؟ خب به طور امیدوارانه، شما دارای بودجه‌ای برای بازاریابی هستید، پس بودجه شما برای برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی درصدی از این بودجه خواهد بود.

ما به کسب و کارهای کوچک پیشنهاد نمی‌کنیم که تنها از شبکه اجتماعی برای بازاریابی خودشان استفاده کنند. بر این مطلب تاکید داریم زیرا کسب و کارهای کوچک تمایل به استفاده از هر چیزی که با عنوان “رایگان” برچسب گذاری شده باشد، دارند و مطالب زیادی درباره اینکه چگونه بازاریابی شبکه های اجتماعی می‌تواند یک جایگزین کم هزینه برای تبلیغات سنتی باشد، وجود دارد.

بازاریابی کسب و کار کوچک شما باید همواره شامل ترکیبی از بازاریابی‌ها باشد زیرا هیچ کانال بازاریابی یگانه‌ای وجود ندارد که به همه مشتریان احتمالی کسب و کارهای کوچک دسترسی داشته باشد.

قسمت دیگری از ترکیب بازاریابی که شما باید در بودجه بازاریابی‌تان در نظر بگیرید، وب‌سایت کسب و کارتان است؛ زیرا استفاده از شبکه های اجتماعی برای بازاریابی کسب و کار‌های کوچک بدون داشتن وب‌سایت مانند تلاش برای دواندن اسب مسابقه بدون سوارکار است.

چه چیز دیگری باید برای بازاریابی کسب و کار کوچک‌تان استفاده کنید؟

قسمت‌های دیگر ترکیب بازاریابی به عوامل متعددی وابسته است، به طور عمده به بازار هدف‌تان. برای مثال، اگر شما برنامه‌های تحت وب را به افراد جوان، زرنگ و آشنا با اینترنت می‌فروشید، تبلیغات آنلاین می‌تواند قسمت اعظم بودجه شما را به خود اختصاص دهد. از سوی دیگر، اگر شما محصولات جلوگیری کننده از لغزیدن و افتادن را به افراد سالمند و میانسالی که نگران والدین سالمندشان هستند به فروش می‌رسانید، تبلیغات رادیویی و تلویزیونی آیتم‌های اصلی بودجه بازاریابی شما خواهند بود.

پیشنهاد اصلی ما چیست؟ میزان پولی را که می‌توانید به سادگی برای بازاریابی هزینه کنید، تعیین کنید – سپس آن را دو برابر کنید.

گام چهارم برنامه بازاریابی شبکه اجتماعی شما: برنامه بازاریابی خود را مرور کنید (و هم‌چنین بودجه بازاریابی‌تان را) و برنامه بازاریابی شبکه اجتماعی‌تان را با آن ادغام کنید.

5. چه کسی برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی کسب و کار کوچک شما را پیاده سازی خواهد کرد؟

قبل از اینکه بگویید خودتان به دنبال پیاده سازی برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی کسب و کار کوچک‌تان هستید، بگویید که چند ساعت آزاد در هفته دارید. پس به این مطلب خوب فکر کنید.

در یک سخنرانی که در نشست موفقیت شبکه های اجتماعی ارائه شد، آنیتا کمپبل درباره روند کسب و کارهای کوچک گفت که او ۱۵ دقیقه در روزهای دوشنبه تا جمعه را به رصد، نظر دهی و به روز رسانی شبکه های اجتماعی مورد استفاده‌اش صرف کرده و دو ساعت در هفته را نیز صرف به روز رسانی وبلاگ شرکت می‌کند. کل این زمان سه ساعت و ۱۵ دقیقه در هفته است.

علاوه بر این، او گفت که شما باید هفت تا ده ساعت را برای صرف فاز اولیه منحنی یادگیری هر یک از پلتفرم‌های شبکه های اجتماعی که قصد کار در آن‌ها را دارید، در نظر بگیرید و آگاه باشید که هر کمپین شبکه اجتماعی که درگیر آن می‌شوید، زمان بیشتری از شما خواهد گرفت.

حتی اگر می‌توانید اکنون زمان بیشتری آزاد کنید، آیا می‌توانید هفته بعد هم این کار را بکنید؟ ماه بعد چطور؟ در کل سال چگونه خواهد بود؟ همه پلتفرم‌های شبکه های اجتماعی پر از حساب‌های کاربری رها شده هستند.

اینگونه نیست که شما نتوانید خودتان از شبکه های اجتماعی برای کسب و کارتان استفاده کرده و برنامه بازاریابی شبکه اجتماعی خود را پیاده کنید. فقط اینکه اگر شما به فکر انجام این کار هستید، باید از نیازهای زمانی و استمرار آن آگاه باشید.

تعداد زیادی از ابزارها وجود دارد که می‌توان برای خودکار کردن پست‌های شبکه‌های اجتماعی‌تان استفاده کنید، اما تولید پست و تنظیم آن‌ها زمان بر است.

برخی کسب و کارها با محول کردن مسئولیت انجام کارهای مربوط به شبکه های اجتماعی به کارکنان مختلف با این مشکل کنار می‌آیند. اگر شما نیز این کار را کنید، به یاد داشته باشید که هزینه کارمندی که این کار را انجام می‌دهد تنها حقوق آن‌ها نیست، بلکه هزینه هر کاری است که می‌توانست در زمانی که صرف کارهای شبکه های اجتماعی می‌کند، آن‌ها را انجام دهد.

اگر شما کارمندی ندارید که این کارها را به او محول کنید، استخدام یک نفر برای عملی کردن برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی و مدیریت کارهای مربوط به آن کار آسانی است. اگر شما اکنون وقت کافی ندارید یا شک دارید که در آینده زمان داشته باشید، این کار مسیر شما به سمت موفقیت در شبکه های اجتماعی خواهد بود. تلاش‌های شبکه های اجتماعی آماتوری یا ناقص می‌تواند به کسب و کار شما ضربه وارد کند.

گام پنجم برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی شما: درباره تعهدات زمانی خود به طور جدی فکر کنید و تصمیم بگیرید که آیا می‌خواهید شخصاً کارهای عملی کردن برنامه بازاریابی شبکه‌های اجتماعی‎تان را انجام دهید یا خیر. اگر پاسخ مثبت بود، شما کسی هستید که باید این کارها را انجام دهید، پس به تصمیم اول‌تان درباره اینکه کدام شبکه های اجتماعی را برای استفاده انتخاب کردید بازگردید، یکی را انتخاب کرده و شروع به آشنا شدن با طرز کار آن کنید. هنگامی که با روند کار آن آشنا شدید، شما آماده قادر به استفاده از شبکه اجتماعی در راه رسیدن به اهدافی که در برنامه بازاریابی‌تان تعیین کردید، هستید.

اگر پاسخ منفی بود، پس در این صورت باید دنبال فرد یا شرکتی باشید که قادر به پیاده سازی مناسب برنامه بازاریابی شبکه های اجتماعی شما باشد.